Elinizde gitarınız şarkılar söylüyorsunuz. Belki besteleriniz var, belki bir mekanda veya etkinliklerde bir grupla beraber müzik yapıyorsunuz. Çok sayıda şarkı yazdınız, ilham alıyorsunuz ve kendi müziğinizi yapmak, üretmek istiyorsunuz. Peki, nereden başlayacaksınız?
Ses üretimi karmaşık bir süreçtir. Çaylaklar için korkutucu görünebilecek sayısız küçük adım var ama korkmayın en büyük üç adımı size aktaracağız; tracking, mixing ve mastering.
Tracking (Kayıt), DAW'ınıza ses yakalamayı içerir .
Mixing, ayrı ayrı parçaların bir stereo veya çok kanallı formatta, yani miksajda ayarlanmasını ve birleştirilmesini içerir.
Mastering, şarkıların geçişini ve sıralanmasını içerebilecek şekilde dağıtıma hazır olması için miksinizin son biçimine işlenmesi aşamasıdır.
Şimdilik kayıt aşaması için oldukça basittir diyelim (ki o kadar basit olmadığını diğer yazılarımızda anlayacaksınız) ancak mixing ve mastering arasındaki çizgi çoğu zaman karıştırılır. Bu yazıda, bu karışıklığı netleştirmeye çalışacağız.
Mixing Nedir?
Öncelikle mixing kavramını bir anlayalım. Şarkınız için gerekli parçaları (track) tek tek kaydetmeyi bitirdikten sonra projeniz mixing işlemine hazırdır. Her mühendisin yoğurt yemesi farklıdır tabii ki ama ilk akıllıca adım, parçalarınızı organize edecek şekilde isimlendirmeniz olacaktır. Her parçaya bilgilendirici bir isim vererek başlayın.
"Ld Vox", "audio_track_14.wav" gibi isimler yerine anlayabileceğiniz, daha sonra aradığınızda bulmanızı kolaylaştıracak isimler çok daha mantıklı.
Çok yüksek, çok yumuşak olmadıklarından ve yaklaşık olarak aynı ses seviyesinde olduklarından emin olmak için her parçada örneklendirme yapın. DAW'ınızın fader'larını kullanarak her bir parça için aşağı yukarı yaklaşık seviyeler belirleyin. Ardından, her parçaya kendi konumunu verirken dengeli bir ses sahnesi oluşturmak için her parçanın yerini ayarlayın ki bu kısım bir hayli ter dökmenize sebep olacak. Bu hamleyle,
“kabaca mixing” (rough mix) olarak bilinen şeyi yaptınız. Tebrikler!
→ Ardından, her bir öğeye ton olarak dengeli bir mixing oluşturmak için high-pass filters, low-pass filters ve EQ uygulayın. Bu işlemler, her parçanın duyulabilmesini ve parçalar birlikte çalındığında ses spektrumu boyunca uygun bir enerji dağılımının olmasını sağlar.
→ Kompresörler, her parçanın dinamik aralığını kontrol etmek için kullanılır. Ekstra EQ ve kompresörlerin yanı sıra reverb, delay, modulation, saturation ve diğer yaratıcı efektler de her bir parçaya uygulanır (Zevkinize ve tercihlerinize bağlı olarak tüm projeye de uygulanabilir).
→ Mixing işlemi boyunca, düzenleme yapacak, perdeyi ve zamanı ayarlayacak, ses geçişlerini düzenleyecek, parça seviyelerini ince ayar yapacak ve oynatma sırasında ayarlarınızın gerçek zamanlı olarak gerçekleşmesini istediğinizde otomasyon uygulayacaksınız.
→ Miksinizin çok çeşitli oynatma sistemlerinde eşit derecede harika olması önemlidir, aksi takdirde stüdyonuzda harikalar yaratan müziğiniz başka sistemlerde tenekeden geliyormuş gibi bir his yaratabilir. Bu nedenle, miksinizi, referans kulaklıklar, kulakiçi kulaklıklar ve alternatif hoparlörler üzerinde denemeniz önemlidir (Arabanız varsa mutlaka orada bile deneyin). Kulağınıza istediğiniz gibi geldiği zaman mixing işleminiz tamamlanmış demektir. Tebrikler!
Önerilen Mixing Yazılımları
FabFilter Pro-Q 3
Waves Renaissance Maxx eklenti paketi
Solid State Logic SSL Native Essentials eklenti paketi
iZotope Neutron 3 Standard mixing süite
Mastering Nedir?
Eveet, eserinizin miksi tamamsa, boyut değiştirebiliriz. Müziğinizin dağıtımdan önce geçtiği son süreç. Birincil amacı, miksinizi en iyi sunumuyla cilalamak ve CD, plak veya internette dağıtıma hazırlamaktır.
Mastering sırasında, miksinize radyo dostu bir ses vermek için, lineer fazlı EQ'lar, kompresörler, brickwall limiters ve character EQ, stereo genişleticiler ve bant doygunluğu gibi titreşim artırıcı efektler kullanırsınız. Yeterli ölçüm de çok önemlidir. Mastering çok ince bir iştir, hassasiyet, bilgi ve tecrübe gerektirir. Eğer miksinizin çok fazla dokunuşa ihtiyacı varsa, muhtemelen mixing aşamasına geri dönmeli ve çözümü orada aramalısınız.
Mastering amacı kötü bir mixing düzeltmek değil daha ziyade, iyi bir kayıt ve mixing aşamasından geçmiş bir parçayı geliştirmektir!
Mastering, parçaya lezzetini katan bir aşama olmasının yanı sıra, bir albümün bir araya getirildiği, şarkıların istenen sıraya yerleştirildiği aşamadır. Ahenkli bir akış elde etmek için her bir şarkının sesini ayarlayın. Şarkıların başlangıç ve bitişlerine boşluk ve geçiş ekleyin. Son olarak, şarkı adlarını etiketleyin, UPC/EAN kodlarını, CD metnini ve ISRC'leri ekleyin.
Genellikle mixing bittikten sonra mastering işlemine başlamadan önce mümkün olduğunca bir süre beklemenizi öneririz. Mixing işlemiyle mastering işlemlerinin farklı kişiler tarafından yapılması, ayrı ayrı ustalaşılması çalışmanın verimini artıracaktır. Siz bir mastering ustası olarak, miksinize hâkim olan kişi sizinle aynı seviyede olsa bile, ikinci bir kulağa ve bakış açısına sahip olmanız paha biçilmezdir.
Önerilen Mastering Yazılımları
Steinberg WaveLab Elements 10
FabFilter Pro-L 2 brickwall limiter
iZotope Ozone 9 Standard mastering suite
iZotope Insight 2 Essential metering süite
Mixing ve Mastering Arasındaki 6 Önemli Fark
1. Mixing, bireysel öğeler arasında bir denge oluşturur. Onları uyumlu bir bütüne dönüştürür. Mastering bu bütünü alır ve ona son bir cila verir. Sonuç olarak, mastering yapmadan bir miks oluşturabilirsiniz, ancak bir kaydı mikslemeden mastering yapamazsınız.
2. Mixing, bir şarkıdaki her enstrümana erişmenizi sağlar. Daha fazla ana vokale mi ihtiyacınız var? Sorun yok. Master yaparken, yalnızca son karışıma erişebilirsiniz. Bu, bireysel öğeler arasındaki dengeyi değiştirmeyi çok daha zor hale getirir.
3. Hem mixing hem de mastering aşamalarında dengeyi sağlamaya çalışıyorsunuz. Aradaki fark, mixing sırasında tek tek enstrümanları dengelemenizdir. Mastering sırasında, tam şarkıları ve spektral içeriği dengelersiniz. Basitçe söylemek gerekirse, mixing enstrümanların birlikte iyi ses çıkarmasını sağlar; mastering, şarkıların birlikte kulağa hoş gelmesini sağlar.
4. Mixing seansları çok büyük olabilir . Basit bir rock veya pop aranjmanı kolayca 32'den fazla kanal içerebilirken, karmaşık projeler yüzlerce kanal sayısına sahip olabilir. Mastering oturumları ise tipik olarak şarkı başına bir stereo veya çok kanallı dosyadan veya muhtemelen birden fazla gövdeden oluşur.
5. Mixing işleminde, her bir parça için çok sayıda - bazıları oldukça ağır olan - ayarlamalar yaparsınız. Sonuçta, ince ayarlarınız yalnızca o belirli öğeyi etkiler. Mastering tam tersidir - tüm şarkıyı etkileyen ince, geniş vuruşlar kullanır.
6. Mixing süreci, sanatçının vizyonunu geliştirmek ve orijinal duygusal niyetin iletildiğinden emin olmakla ilgilidir. Mastering ise ses kalitesine odaklanır. Şarkının diğer herkesinki kadar iyi (veya daha iyi) ses çıkarmasını sağlar.
Özet
Hem mixing hem mastering aşamasında, projenin daha iyi olabilmesi için unsurlar bulunsa da, yapılan işlemler açısından bakıldığında aralarındaki fark gayet net anlaşılıyor.
Özetle, mixing aşaması parçalarınızı (wav) ahenkli ve uyumlu bir şekilde bir araya getirmek için kullanılırken, mastering aşamasında eserlerin her ortamda verimli ses üretmesini, diğer eserlerle ses yüksekliklerinin eşit seviyede olmasını sağlar. Yani işin cilasının yapıldığı aşama olarak kabul edilir.
Ancak unutulmamalıdır ki, mastering amacı, kötü bir mixing düzeltmek değildir. İyi bir kayıt ve mixing aşamasından geçmiş bir parçayı geliştirmektir! Her iki işlemin farklı ustalar tarafından yapılmasının da projenin verimi açısından önemli olduğunu vurgulamadan geçemeyeceğim.
Hepinize ahenkli miksler, bol cilalı masterlar dilerim. 😊
Elektronik Müzik Akademisi bünyesinde hazırladığım ilk köşe yazısının sonuna geldik. Okuduğunuz için teşekkürler. Bir başka köşe yazısında görüşmek üzere!
Burç
Kaynakça: https://www.sweetwater.com/
Mixing nedir, mastering nedir, mixing ne işe yarar, mastering ne işe yarar, mixing nasıl yapılır, mastering nasıl yapılır, mixing ile mastering farkları nelerdir, mixinge ne zaman başlanmalı, masteringe ne zaman başlanmalı, mixing aşamasında neler yapılır, mastering aşamasında neler yapılır, müzikte tracking nedir, müzikte tracking ne işe yarar, daw içinde kanallar nasıl isimlendirilmeli, kanal faderları nasıl kullanılmalı, nasıl dengeli ses sahnesi oluşturulur, rough mixing nedir, rough mixing nasıl yapılır, mixing aşamasında hangi filtreler kullanılır, mixing aşamasında hangi efektler kullanılır, şarkı yapımında en önemli adımlar nelerdir, mixing için önerilen yazılımlar nelerdir, mastering için önerilen yazılımlar nelerdir, mastering aşamasında hangi filtreler kullanılır, mastering aşamasında hangi efektler kullanılır, mastering mi miksing mi daha önemli, miks olmadan mastering yapılır mı, mastering olmadan şarkı yayınlanır mı, miksing aşaması kaç kanaldan oluşur, mastering kaç kanalla yapılır
Comentários